Seminarium
Agnieszki Graff

Na styku psychologii, socjologii i teorii kultury toczą się w ostatnich dekadach arcyciekawe debaty. Jakie jest miejsce terapii we współczesnej kulturze? Czy da się sensownie ‘diagnozować’ współczesność za pomocą języka psychologii? Jak rozumieć zjawiska społeczne takie jak masowe wypalenie czy ‘epidemia’ depresji? Wokół tych pytań będziemy poruszać w ciągu dziesięciu spotkań dyskusyjnych.

Kultura terapii to gigantyczny rynek (poradniki, czasopisma, szkolenia, warsztaty) i nurt kultury popularnej (telewizja zwierzeniowa, seriale o terapii itp.). To także specyficzny etos, oparty w dużej mierze na indywidualistycznej wizji człowieka i dążeniu do samodoskonalenia – punktem wyjścia jest przecież opowieść o „realizującej siebie” jednostce. Terapeutyczność ma swoją historię, pełną ciekawych zwrotów akcji. Jej źródła sięgają zjawisk z pogranicza religii i ruchów reformatorskich, była kluczowa dla ruchów społecznych lat 60, bywała sojuszniczką, ale też wrogiem feminizmu, okazała się bastionem konsumpcjonizmu i indywidualizmu, ale też bywa językiem krytyki kapitalizmu. Podlega ostrej krytyce z różnych stron – konserwatyści widzą w niej źródło narcyzmu kulturowego, przyczynę erozji wspólnoty, zaś lewicowcy – opresyjny reżim, sojusznika kapitalizmu, narzędzie sprawowania władzy.

Czy psychoterapeuta to narzędzie w rękach systemu? Niekoniecznie. Uprawiana krytycznie i refleksyjnie, otwarta na filozofię i nauki społeczne, psychoterapia może być przestrzenią wolności. Może dostarczać narzędzi krytycznego myślenia o współczesności, a może nawet zmiany społecznej. Dotkniemy pojęć i zjawisk na styku psychologii, kultury, polityki, takich jak wybór, depresja, trauma, zmęczenie. Naszym celem będzie namysł – zawsze w odniesieniu do ciekawych lektur, czasem filmów – nad miejscem psychoterapii we współczesnej kulturze, jej stosunkiem do neoliberalnego kapitalizmu i związanych z aspiracji, pragnień, cierpień i praktyk.

Proponowane lektury:

• Renata Salecl, Tyrania wyboru (2013)
• Christopher Lasch, Kultura narcyzmu (1979/2015)
• Elizabeth Roudinesco, Po co psychoanaliza? (2014)
• Małgorzata Jacyno, Kultura indywidualizmu (2007)
• Eva Illouz, Praca Ja (wywiad, 2013)
• Carl Cederström, Andre Spicer, Pętla dobrego samopoczucia (2014)
• Byung-Chul Han, Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje (2022)
• Justyna Bednarek, Czy żyjemy w społeczeństwie zmęczenia? (Dialog, 2023)
• Grzegorz Sokoł, „Pacjenci z depresją…” (GW, 2023)
• Andrzej Leder, „Depresja. Moda czy epidemia” (rozmowa, GW 2015)
• Katarzyna Schier, „Odrodzić się z Traumy” (rozmowa, Znak, 2022) i wstęp do Marii Buko, Pogłosy (2020)
• Irvin D. Yalom, Patrząc w słońce (2022)

Prowadząca:

Agnieszka Graff – kulturoznawczyni i publicystka, profesorka w Ośrodku Studiów Amerykańskich UW, badaczka feminizmu i antyfeminizmu. Jej książki to: Świat bez kobiet (2001, 2021), Rykoszetem (2008), Matka feministka (2014), Memy i graffy (2015, z Martą Frej), oraz Kto się boi gender? (2022, z Elżbietą Korolczuk). Współzałożycielka Porozumienia Kobiet 8 Marca, członkini rady programowej Kongresu Kobiet, współpracuje z Fundacją Batorego. Jest felietonistką „Wysokich Obcasów”, publikuje też na łamach „OKO.press”. Publikowała artykuły naukowe m.in. w „Signs”, „Public Culture”, „East European Politics and Societies”, „Feminist Studies”, „JMEH”, „Czasie Kultury” i „Tekstach Drugich”. Obecnie pisze książkę o kulturze terapii – jej źródłach, przejawach oraz wymiarze społecznym i politycznym.

Seminarium roczne.
Wrzesień 2023 – czerwiec 2024
Pierwsze seminarium odbędzie się wyjątkowo 23 września
Następne spotykania w każdą pierwszą sobotę miesiąca o godzinie 11:00
Długość seminarium:  2 godziny

Inwestycja: 2500 zł

Rezerwacja miejsca – wpłata I raty 1300 zł

Płatne w dwóch ratach II rata 20 stycznia 2023 (1200 zł)

Zgłoszenia przyjmujemy przez poniższy formularz zgłoszeniowy, telefonicznie +48 504 505 900